Stop met managen en begin met empathisch leiderschap. De 8½ gebreken van leiderschap.
Stop met managen en begin met empathisch leiderschap. De 8½ gebreken van leiderschap.
De kracht om de fundamentele onderdelen van empathisch leiderschap te begrijpen, toe te passen, er goed in te worden en het je eigen te maken.
De 8½ gebreken van leiderschap.
Elke leider kent gebreken. Zelfs jij en ik. Een succesvolle empathisch leider kan zijn gebreken en missers te herkennen, waardoor je ze tot een minimum weet te beperken..
- Je gedragen als een bullebak. Er is een groot verschil tussen samenwerking organiseren en botweg het team naar je pijpen laten dansen. Ik heb geleerd dat de manier, waarop taken en verantwoordelijkheden worden toegewezen, in grote mate het enthousiasme bepaalt, waarmee de teamleden hun werk doet. Koeioneren leidt al gauw tot en laag moreel en soms zelfs tot uitgesproken rancune. Er is absoluut een direct verband tussen hoe teamleden worden behandeld en hoe zij hun werk doen. Angst voor jou,de leidinggevende motiveert niet, aanmoediging wel. Bullebakken zijn slecht voor de productiviteit en bijten uiteindelijk in het stof.
- Niet benaderbaar zijn. Als een empathisch leider zorg ik er voor dat ik regelmatig op de werkvloer te vinden ben. Dan laat ik mijn gezicht zien en spreek ik zowel actief als reactief met mijn teamleden. Ik heb ervaren dat de mensen in het team het prettig vinden dat er belangstelling is voor hun welbevinden, hun prestaties en hun ideeën. Op die manier laat ik zien dat ik benaderbaar ben, blijf ik op de hoogte, kan ik vroegtijdig hobbels wegnemen of meer uitleg geven. Toegankelijkheid van de leidinggevende is van belang voor de individuele teamleden en vergroot zeker de productiviteit en kwaliteit van het team.
- Traag reageren of niet beslissen. Goed benaderbaar zijn kent ook een gevaarzijde. Direct in een persoonlijk gesprek of met de moderne middelen als whatsapp, email of sms kan iedereen jou als leidinggevende snel bereiken en uiteraard verwacht men dan ook snel een antwoord. Vaak is een reactie eenvoudig te geven, maar soms ligt het wat gecompliceerder. Regelmatig hoor ik in mijn trainingen: ‘Mijn baas beslist te langzaam’ of ‘ Hij neemt maar geen besluit’. Een feit is dat goed leiderschap besluitvaardigheid op formule-1 niveau vereist. De reactiesnelheid (of je gebrek daaraan) zet de toon. Reageer dus altijd zo snel mogelijk. Kun je geen beslissing nemen, leg dan uit waarom niet of geef aan op welke termijn je denkt wel te kunnen antwoorden.
- Openlijk een waarschuwing uitdelen. Deze regel binnen empathisch leiderschap is eigenlijk ouder dan de baard van Sinterklaas, zo oud dat ik hem bijna niet durf te vermelden. Ik moet hier echter wel aandacht aan besteden, want het is nog steeds de regel die het meest wordt overtreden. Als ik iemand een waarschuwing moet geven, dan neem ik deze persoon bij voorkeur even apart op een plek waarvan ik zeker weet dat er geen anderen zijn. Het verlies aan waardigheid van het betrokken teamlid is nu eenmaal al gauw ook mijn verlies aan integriteit.
- Beloften niet nakomen of verbreken. Als empathisch leider wil ik dat mijn teamleden mij op mijn woord kunnen vertrouwen. De valkuil hier is dat wat een ogenschijnlijk niet zo relevante uitspraak was, in de ogen van een teamlid toch een belangrijke belofte was. Velen hebben als het daar op aankomt het geheugen van een olifant. Ik adviseer geen beloftes te doen die buiten je macht liggen en bovendien elke gedane belofte of toezegging als zodanig te noteren, zodat beloftes -zoals afgesproken- worden nagekomen.
- Om de waarheid heen draaien of verdraaien. Het is een feit dat als je de waarheid vertelt dit vertrouwen geeft, onwaarheden leiden tot wantrouwen. Geloof mij de waarheid is gemakkelijk te reproduceren, onwaarheden zijn maar moeilijk te onthouden.
- Teamleden voortrekken. Het belang van gelijke behandeling staat tegenwoordig in een wet, maar zou ook in een werksituatie een vanzelfsprekendheid moeten zijn Als empathisch leider mag ik zeker mijn voorkeuren hebben voor mensen die ( in mijn ogen) beter presteren dan anderen, maar dat mag nooit zover gaan dat het tot animositeit of een niet uit te leggen voorkeursbehandeling leidt. Het is van belang altijd oog te hebben voor manieren om elk individueel teamlid voor zijn prestaties te prijzen of te belonen. Het is aan mij om ervoor te zorgen dat ieder teamlid zich goed voelt over zichzelf en dat zal voor een groot deel afhangen van mijn vermogen om dat doel te bereiken.
- Kameleon-gedrag. Als ik naar consistente goede prestaties streef, zal ook mijn stemming ook behoorlijk consistent positief moeten zijn. Als mijn teamleden zich dagelijks moeten afvragen in welk humeur ik die dag ben, gaat er echt iets fout. Mijn humeur heeft immers invloed op het team. En uiteraard heb ik ook wel eens een offday, maar dan benoem ik die ook en probeer ik mijn humeur niet de sfeer te laten verpesten.
8½ De verkeerde opdracht aan de verkeerde persoon. Niet ieder deksel past op een pot. Vaak zal je geneigd zijn een belangrijke taak onnadenkend toe te wijzen aan je beste teamlid. Dit terwijl die persoon mogelijk juist niet de goede keuze is voor de opdracht en jouw die toewijzing zelfs kwalijk zou kunnen nemen. De sleutel hier is samenwerking. Houd een open gesprek met je beste mensen en bespreek gezamenlijk wie de taak het beste zou kunnen doen. Niet alleen krijg je zo hun visie te horen en neem je waarschijnlijk het beste besluit, maar je krijgt ook respect omdat je ze meeneemt in de besluitvorming.
Wat zijn jouw beperkingen? Herken je een of meer van de hierboven aangehaalde gebreken? Noteer ze dan voor jezelf en ook hoe je ze kunt verhelpen. Maak van een zwak punt je kracht!
Werk samen met je team. Wees benaderbaar, geef directe respons, houd waarschuwingen privé, houd je aan je beloften, wees oprecht, behandel iedereen gelijk en zorg voor een consistente positieve stemming.
Inzicht: De realistische empathische leider gaat gebreken op een andere manier te lijf dan de doorsnee manager, die leest deze lijst en gaat gewoon weer verder met zijn werk. Jij gaat, hoop ik, proberen van een zwak punt een sterk punt maken door een actieplan op te stellen waar met je met veel zelfdiscipline aan gaat werken.
Tip: Zet jouw oplossingen voor je zwakke punt(en) in steekwoorden in het ochtend alarm van je telefoon, zodat je als je wakker wordt weet wat je kan ondernemen om in jezelf te investeren.
Tot slot: Welke fouten heb jij leiders zien maken en hoe kun jij ze helpen als je dat ziet gebeuren? Ik hoor (lees) graag jouw ervaringen.
Wil je een keer sparren over strategisch empathisch tactisch-operationeel leiderschap, lean? en emotionele intelligentietechnieken waarmee jouw team of de organisatie authentieker en effectiever kan zijn of gewoon even kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen?
Laat het mij weten.
Wat kan ik voor je doen?
Roel